26 czerwca obchodzimy Międzynarodowy Dzień Zapobiegania Narkomanii

1378331326stop-narkotykom

Narkotyki to potoczna nazwa stosowana dla niektórych substancji psychoaktywnych, zwykle

tych nielegalnych i prowadzących do uzależnienia.

Substancje psychoaktywne, to takie, które oddziałują na centralny układ nerwowy, powodując zmiany nastroju, spostrzegania, świadomości i zachowania. Pojęcie to obejmuje zarówno substancje legalne (np. nikotyna, alkohol, kofeina, niektóre leki) jak i nielegalne (np. kokaina, heroina)

W polskiej terminologii prawniczej używa się także pojęcia środek odurzający na  określenie substancji psychoaktywnych innych niż alkohol, nikotyna i kofeina.

 

Opiaty

Do tej grupy należą: kodeina, metadon, heroina, morfina i opium.Do niedawna pojęcia opiaty i opioidy były używane zamiennie. Obecnie opiatami nazywa się substancje narkotyczne wyrabiane z maku lekarskiego (morfina, heroina, opium, kodeina). Natomiast opioidy to termin szerszy obejmujący wszystkie substancje wchodzące w reakcję z receptorami opioidowymi w mózgu, również te wytwarzane sztucznie (np. metadon) oraz przez nasz organizm (endorfiny, enkefaliny).

Właściwości uzależniające

Bardzo szybko dochodzi do uzależnienia psychicznego. Chęć ponownego przeżycia błogostanu pojawia się tuz po zaprzestaniu działania poprzedniej dawki.  Równie szybko pojawia się uzależnienie fizyczne. Objawia się ono wzrostem tolerancji, czyli koniecznością przyjmowania coraz większych dawek środka oraz zespołem abstynencyjnym, który pojawia się przy próbie odstawienia  go. Do najczęściej towarzyszących mu dolegliwości należą: „gęsia skórka”, łzawienie oczu, wysięk z nosa, kichanie, rozszerzenie źrenic, nudności, wymioty, obniżenie ciśnienia krwi, bóle brzucha, biegunka, dolegliwości bólowe, zwłaszcza kończyn dolnych i kręgosłupa, zaburzenia snu i utrata łaknienia, zmiany nastroju – od przygnębienia i apatii do drażliwości i napadów złości.

Zagrożenia:

 

  • Śmierć z powodu przedawkowania. Tolerancja na działanie heroiny jest zmienna, dawka „bezpieczna” dla jednej osoby może być śmiertelna dla innej.
  • Zakażenia HIV, HCV (prawie 100% przyjmujących dożylnie), zapalenia płuc, gruźlica zarówno płuc, jak i pozapłucna, posocznica, zapalenia mięśnia sercowego, ropnie, ropowice, martwicze zapalenie tkanek, tężec oraz zakażenia przenoszone drogą płciową, zakażenia i zapalenia w miejscu wstrzyknięcia, zmiany skórne, przewlekłe zapalenia oskrzeli.
  • Psychozy i inne zburzenia psychiczne. Częste są zaburzenia depresyjne, prowadzące niekiedy do samobójstwa. Mogą pojawić się zaburzenia osobowości, głównie socjopatycznej. W trakcie zespołu abstynencyjnego wyjątkowo nasilony niepokój, pobudzenie, bezsenność, drażliwy nastrój, dysforie, zaburzenia zachowania głównie agresja.
  • Utrata więzi z rodziną i przyjaciółmi, zaprzestanie wypełniania podstawowych ról społecznych, dziecka, rodzica, pracownika, częste konflikty z prawem, karalność. Podporządkowanie całego życia nałogowi.
  • Jak poznać czy ktoś stosuje opiaty
  • Należy zwrócić uwagę na ślady nakłuć na ciele, zwężone źrenice i szklane, wodniste oczy, krople krwi na rękawach, katar, brak apetytu, niemiły zapach w pomieszczeniu, obecność igieł, strzykawek, brązowych watek, kapsli, rurek do wdychania oparów, opalonych sreberek, torebek z brunatnym proszkiem.

Kanabinole (marihuana i haszysz)

To grupa substancji sporządzanych z konopi indyjskich lub, rzadziej, produkowana syntetycznie. Kanabinole zawierają co najmniej 60 kanabinoidów, z których najaktywniejszym jest tetrahydrokannabinol (THC). Oczekiwanym efektem przyjmowania kanabinoli jest zwiększenie uczucia przyjemności, wyostrzenie doznań zmysłowych, dlatego często przyjmowane są w weekendy, w trakcie zabaw, przy słuchaniu muzyki

 

Właściwości uzależniające

Obecnie kwestia uzależniającego działania marihuany (która jest najpowszechniej stosowanym kanabinolem) budzi wiele kontrowersji.

Nie ma dowodów wskazujących na powstawanie zależności fizycznej od marihuany. Długotrwałe jej używanie może prowadzić jednak do uzależnienia psychicznego i zespołu abstynencyjnego, który charakteryzuje się zaburzeniami nastroju, irytacją, przygnębieniem, problemami ze snem, bólami głowy, brakiem apetytu. Często objawy te nie są nasilone i nie są łączone z odstawieniem narkotyku.

Zagrożenia:

 

  • Dym konopi jest kancerogenny
  • Długotrwałe używanie może prowadzić do przewlekłego zapalenia oskrzeli, astmy,
  • Istnieje ryzyko wywołania zaburzeń psychicznych: stanów lękowych, psychoz.
  • Tzw. zespół motywacyjny – regularne i długotrwałe przyjmowanie marihuany powoduje utratę energii, apatię, zaprzestanie dążenia do wyznaczonych celów, problemy z koncentracją uwagi.
  • Używana w młodym wieku opóźnia rozwój emocjonalny, ponieważ nie uczy konstruktywnego radzenia sobie z problemami

Źródła:

http://www.psychologia.edu.pl/

Artykuł: Rodzaje narkotyków i ich działanie, Agata Pitucha